Belevingstuinen voor Alzheimerpatiënten

Natuur ervaren, planten aanraken, duifjes zien, bloemen ruiken en herkennen van vroeger. Maar ook veilige paden, rubberen tegels en dingen om te ‘doen’ zijn elementen die toegepast kunnen worden in tuinen die speciaal zijn ontworpen voor dementerende ouderen.

Er zijn in Nederland nu een aantal van zulke tuinen gebouwd en de ervaringen zijn ronduit positief. Een dergelijke tuin moet voldoen aan specifieke eisen. De tuin moet veilig zijn, hij moet zo gemaakt zijn dat er dingen aan te raken zijn en te ervaren, en hij moet zo gemaakt zijn dat hij herinneringen oproept aan vroeger.

Prikkeling, herkenning en veiligheid

Alzheimer is niet geneesbaar. Zowel de patiënt als zijn omgeving leidt eronder. Een tuin kan het ervaren van de ziekte helpen verlichten, zowel voor de patiënt zelf als voor zijn of haar familie. Als de tuin genoeg herkenning biedt, door bijvoorbeeld planten van vroeger te planten, of groentes en kruiden, dan worden patiënten daar rustiger van en ze vertellen erover. Als de tuin voldoende prikkeling biedt in de vorm van geuren, geluiden of beelden die aan te raken zijn, dan remt dat zelfs de verergering van de ziekte en leidt het af. Als de tuin ook dieren heeft of zelfs speeltoestellen, dan kan de familie, als ze op bezoek komen, ook met een gerust hart kleinkinderen meenemen. Zo kan een speciaal op dementerenden en hun symptomen ingerichte tuin op allerlei manieren therapeutisch werken.

Creativiteit op verschillende manieren

De tuinen die wij nu laten zien, gaan allemaal uit van bovenstaande principes: prikkeling, herkenning en veiligheid, maar doen het ieder op een andere manier. De ene tuin heeft een rondlopend pad, dat altijd weer bij de ingang uitkomt, de ander gebruikt juist het model van de ouderwetse kloostertuin en gaat meer uit van rechte lijnen en structuren.

Er zijn tuinen waar ouderen in kunnen ‘meehelpen’ en tuinen waarin ze de was op kunnen hangen. Het mooiste idee vonden wij toch wel de bushalte. Dementerende ouderen willen namelijk vaak terug naar huis. Met deze bushalte kunnen ze iets met die neiging doen.

Ervaringen delen

Wij vonden vier voorbeelden van tuinen voor dementerenden. Deze voorbeelden bieden inspiratie voor de volgende tuin. Als u ook ervaringen heeft met tuinen voor dementerenden, deel die dan op deze site of op onze sociale media. Wij zijn ook benieuwd naar modellen voor financiering en of er ook binnentuinen worden gebouwd in verzorgingshuizen. Want in Nederland is het lang niet altijd mooi weer en dergelijke omgevingen kunnen ook binnen in de huizen worden aangeboden.

Woonzorgcentrum de Dilgt in Haren