Wageningen is uitgeroepen tot groenste stad van Nederland en Twello (gemeente Voorst) tot het groenste dorp. Dit deed de jury van de Entente Florale, ofwel de Nationale Groencompetitie, een wedstrijd uitgeschreven door een aantal samenwerkende partijen.

Jury oordeel

De onafhankelijke jury van Entente Florale viel het op dat Wageningen een groene stad is met brede straten, overwegend laagbouw, grote tuinen, uitgestrekte bossen en een veelzijdig landschap. ‘De gemeente bezit een voorbeeldig klimaatplan en stimuleert duurzame inrichting in samenwerking met bewoners en bedrijven’, zo oordeelde de jury.

De jury aan het werk in Wageningen

Groene daken en gevels in beleid gewaardeerd

Voor Into Green vroegen we de jury naar het belang van groen op en aan gebouwen. Verticaal groen is in Wageningen niet uitbundig aanwezig, namelijk op maar één plaats naast de Hema, maar de thema’s groen dak en groene gevel spelen wel een grote rol in het groenbeleidsplan. Als er in de kom wordt gebouwd op plekken die eerst groen waren, wordt er ter compensatie expliciet om groene gevels en daken gevraagd. Dit werd door de jury gewaardeerd.

Niet eenvoudig

Juryvoorzitter ‘Steden’ Johan Vlug van de Entente Florale ziet een grote meerwaarde in groene daken en gevels op veelbezochte plaatsen in drukke steden. Wel waarschuwt hij ervoor dat het geen simpele ingreep is om gebouwen groen aan te kleden.

“Voor hoge groene gevels tegen gebouwen en voor groene daken zijn stevige constructies en goed werkende installaties nodig, die regelmatig moeten worden gecontroleerd en gerepareerd. Dat is kostbaar en dit wordt nogal eens onderschat. Ik vind het erg triest om groene daken te zien die niet onderhouden worden en er als een doods kleedje bij hangen.”

Hij is echter wel voorstander als de aanleg met een goed onderhoudsplan gepaard gaat. “Als de projectontwikkelaar ook 25 jaar verantwoordelijk blijft voor het onderhoud, geeft het degelijke garantie.”

Het is voor de projectontwikkelaar een kostenpost, maar het brengt ook wat op. Vlug: “Woningen in groen aangeklede appartementencomplexen worden beter verkocht dan die in grijze toestand. Dan betaalt het zich terug.”

Hij noemt twee voorbeelden uit Amsterdam “Het voormalige busstation bij station Sloterdijk is omgevormd in een prachtig groen dak, waar veel mensen van genieten en dat goed onderhouden wordt. Een stuk vervuilde grond bij het Amstelstation is gesaneerd en er zijn groene appartementen op gebouwd, die voor het grootste deel in het hogere prijssegment vallen. Met het geld dat het opbrengt, kun je heel wat voor de omgeving doen.”

Wijken

Hoge groene gevels en een gebrek aan ruimte vereisen slimme systemen, die het groen water geven en massa kunnen dragen. Wat simpeler en goedkoper is, is het vergroenen vanaf de grond. “Met kamperfoelie, blauwe regen of klimop, die gewoon hun water en voeding uit de grond halen, kun je al heel veel doen. Mensen zijn vaak bang voor hun stucwerk, maar zelfs als je na jaren klimop weghaalt, is het prima repareerbaar. En zolang het er zit is er niets aan de hand. Wel moet je snoeien om te voorkomen dat de klimmers via de dakconstructie naar binnen komen”, zegt Vlug.

Meer groen als het aan jury ligt

De Entente wedstrijd is bedoeld om meer groen in de stad te krijgen, dus ook het groen aan gebouwen. Vlug: “We kijken naar het geheel van publiek groen. Daar zijn gevels en daken die zichtbaar en toegankelijk zijn onderdeel van, dus het telt zeker mee bij de beoordeling.

Belangrijk voor ons is ook of de gemeente zelf een actief groen beleid voert en of gemeentebeleid burgers al dan niet tot groene acties beweegt. In Wageningen werkt de gemeente consequent aan een groen beleid, gaan ze goed om met landschap, zoals het vrijhouden van vergezichten, en zijn er veel vrijwilligers actief met gemeenschappelijk groen. Voor ons was dat de reden om de stad tot winnaar uit te roepen.”

Groene toekomst

In de toekomst ziet Vlug meer combinaties van gebouwen en groen verschijnen. “Het is een trend dat architecten de combinaties steeds interessanter gaan vinden. Bomen op gebouwen, groene daken; er komt steeds meer groene inspiratie in de gebouwde omgeving. Vroeger moest het worden gescheiden, nu komt het steeds meer bij elkaar. Een mooie ontwikkeling, want groen koelt de stad af, bevordert de biodiversiteit en geeft een prettig uitzicht.”

Belmonte, Wageningen

Twello winnend dorp

Naast Wageningen als groenste stad werd het Gelderse dorp Twello in de gemeente Voorst uitgeroepen tot groenste dorp van Nederland. Toevallig wordt daar momenteel een stukje provinciale weg onttegeld en vergroend, namelijk de ongebruikte parkeerplaatsen op de middenberm tussen weg en fietspad. Dit is een simpele en goedkope manier om groen te creëren. Het maakt  bovendien het verkeer veiliger (want automobilisten gaan minder hard rijden) en het groen zorgt voor verkoeling en wateropvang.