Plantenwanden zijn er in vele soorten en maten en leveren een positieve bijdrage aan de luchtkwaliteit en de sfeer van de (werk)omgeving. De aanleg van zo’n wand wordt meestal wel begroot in de plannen maar over het onderhoud aan dit levende product wordt vaak minder goed nagedacht. Toch is dat essentieel om te zorgen dat zo’n wand ook jarenlang mooi blijft. Afhankelijk van het project kan dit onderhoud vrij eenvoudig zijn. Maar soms is het een waar spektakel op grote hoogte.
Constructie plantenwand
Kleinere wanden kunnen uit één stuk bestaan. Wanden van meer dan 2 m2 bestaan vaak uit meerdere segmenten waardoor verschillende afmetingen mogelijk zijn. Het losse segment – ook wel module genoemd – is een frame, of stevige plantenbakjesconstructie met een substraat waar de planten in groeien. Er kan ook een soort natuurlijke mat of stoffen zakjesstructuur op aangebracht zijn waar de planten in gezet kunnen worden. Deze laatste zijn vaak wat kwetsbaarder.
Voorbeeld van modules voor een groot wandsysteem.
Onderhoud watergeefsysteem
Bij diverse soorten plantenwanden kun je kiezen voor een deels of volledig geautomatiseerd watergeefsysteem of voor een handmatige watergift. Bij een geautomatiseerd watergeefsysteem, is het van belang dat er een onderhoudscontract wordt afgesloten waarbij de techniek gecontroleerd en zo nodig bijgestuurd wordt. Slangen, pompen en goten moeten schoon gehouden worden zodat er geen storingen kunnen ontstaan. Het bijstellen van watergift in zomer- en wintermaanden is nodig omdat de mate van waterverdamping en de waterbehoefte van planten per seizoen verschilt.
Is er alleen een handmatige watergift dan is onderhoud van het systeem ook nodig, maar dit is wat eenvoudiger. De keuze voor het watergeefsysteem is afhankelijk van de afmeting van de wand, de aan- en afvoermogelijkheden van water en het toegepaste substraatsoort. Technische controle eens per maand is verstandig.
Grote plantenwand in Hendrik Ido Ambacht.
Onderhoud planten in plantenwand
Echte planten hebben naast watergift een aanvullende verzorging nodig. Het toedienen van plantenvoeding, snoeien, periodieke renovatie en zo nodig preventieve of curatieve gewasbescherming. Dit onderhoud is essentieel om de plantenwand lang in goede conditie te houden. Afhankelijk van het type en de afmeting van de wand varieert dit onderhoud van vier tot twaalf keer per jaar.
Er wordt weleens gedacht ‘laat de natuur zijn gang maar gaan, hoe royaler begroeid hoe mooier’ en ‘dat beetje water geven kunnen we zelf wel, dat scheelt veel geld voor onderhoud’. Dit zal een aantal maanden best lukken, maar daarna worden de gevolgen langzaam zichtbaar. Planten in een wand groeien, als ze niet gesnoeid worden, steeds verder over elkaar heen. Het regelmatig uitdunnen door snoeien zorgt voor een goede en constante balans in de groei van de beplanting waardoor deze langer mee zal gaan. Ook het tijdig en vakkundig signaleren en behandelen van ziektes en plagen is van belang. Waardoor op termijn de kosten juist beperkt kunnen blijven.
Onderhoud vanaf een steiger.
Onderhoud plantenwand op hoogte
Plantenwanden tot ongeveer drie meter hoog kunnen met gebruik van een trap verzorgd worden. Voor hogere wanden is de opbouw van een rolsteiger of een hoogwerker nodig. Bij hellende plantenwanden of wanden waar het gebruik van een steiger of hoogwerker niet mogelijk is, kan er door middel van abseilen onderhoud worden gedaan. Ook bestaan er al plantenwanden met een rail waaraan een gondel bevestigd is. Voor dit soort werkzaamheden zijn goed opgeleide, vakkundige, ervaren onderhoudsmensen nodig.
Wanneer een hoge plantenwand in een interieurontwerp wordt opgenomen, moet er dus verder gekeken worden dan alleen naar de geschiktheid van de wand. Neem de volgende vraagstukken ook mee bij de overweging:
- Is er voldoende licht?
- Blijft de vloer onder de wand voldoende vrij voor eventueel opbouw van een rolsteiger/hoogwerker voor onderhoud?
- Is er ruimte voor het aanleggen van een constructie bovenaan de wand wanneer abseilen nodig is?
Onderhoud door middel van abseilen.
Kortom, betrek zo snel mogelijk een interieurbeplanter die gespecialiseerd is in opbouw en onderhoud van plantenwanden bij je ontwerp, zodat er direct advies op maat gegeven kan worden en kosten inclusief onderhoud en garanties meteen helder zijn.
Daarmee blijft je wand, ook op langere termijn, een bijzondere blikvanger.
