Stel deze vraag aan heel verschillende professionals die allemaal graag groen (laten) bouwen en inrichten, en de tips vliegen over de tafel. Tijdens de lezingen van het congres Buildin’Green, maar ook tijdens de workshops en in de wandelgangen zijn talloze inspirerende ideeën en ervaringen gedeeld. Een overzicht.
Ken en overtuig je klant
“Kennen wij de vragen, het probleem en de pijn van de klant?”, vraagt een deelneemster zich af. Onderzoek waar het werkelijke probleem zit en speel daar goed op in, is het advies. “Focus op projecten die we wel realiseren en strooi met cijfers en resultaten om je klant te verleiden”, brengt een ander naar voren. De grootste ‘maar’ ontstaat vaak bij het onderhoud. “Waarom stellen klanten de glazenwasser niet ter discussie en groenonderhoud wel?”, vroeg workshopleider Marieke Karssen zich af. De behoefte aan controle lijkt de oorzaak, planten kunnen immers ziek worden. Een servicecontract met resultaatverplichting kan een oplossing zijn. Klanten willen ontzorgd worden.
Verkoop aan andere sectoren
Wie verkoopt er al groen in bijvoorbeeld winkelcentra? Groen doet het overal goed: in kantoren, maar ook in winkelcentra, fabrieken, horeca, zorg en zwemparadijzen. Denk dus in andere sectoren. “Waar een kale wand is, is een weg.”, zei Mike Weinmaster lachend.
Groene wand Restaurant Fortuijn Haarlem
Goed voorbeeld…
Goede groene wanden leveren als vanzelf nieuwe klanten op. “Er is een waanzinnige groei in de laatste twee jaar, terwijl we al tien jaar bezig zijn met groene wanden”, zegt een internationaal opererende groenondernemer. Wethouder John Nederstigt van Haarlemmermeer voegt toe: “Wat we nodig hebben, zijn eenvoudig te implementeren concepten en oplossingen voor bestaande gebouwen.” Wendy Dieben is als projectleider bij Ingenieursbureau Gemeente Haarlemmermeer betrokken bij Groen in de klas en groenekapstok.nl. “Met deze twee projecten willen we scholen in de gemeente duurzamer maken. We hebben ook de kinderen betrokken om ze meer over het effect van planten en natuur te leren en hun groenbeleving te vergroten. De positieve effecten voor het binnenklimaat zijn met metingen aangetoond. Dat stimuleert. Ik ben van mening dat je bij de ontwikkeling van maatschappelijk vastgoed groen al in het programma van eisen mee moet nemen. We hebben goede voorbeelden nodig. Ambtenaren kunnen mensen prikkelen om anders om te gaan met groen.”
Gezondheid en arbo
Ga uit van de welzijnsbehoefte van mensen, zoals Owen Zachariasse en Djelko van Es lieten zien in hun verhalen. Overtuig niet alleen de facilitymanager, maar ook de boardroom en praat met HR, want het gaat over de gezondheidsopbrengst, zegt architect Daan Bruggink. Ook blijkt de pull vanuit de werknemer en de consument belangrijk om groen bouwen op de agenda te zetten. Inzetten op top-down én bottom-up lijkt het meest werkzame recept. “Consultancybureaus die Het Nieuwe Werken richting geven, denken niet in groen”, merkt Djelko van Es op. “Het Nieuwe Werken is niet uitgevonden om welzijn te bevorderen, dus daar is ook een wereld te winnen.” “De kantoormeubelhandel heeft wel een voet tussen de deur als het gaat om arbo en gezondheid, de interieurbeplanters hebben dat niet, terwijl je planten wel kunt relateren aan goede arbeidsomstandigheden”, voegt Robert van Aerts toe. Hij pleit voor het versterken van de lobby activiteiten van de sector.
Verschillende factoren bij welzijn op de werkplek. Bron: Djelko van Es
Winst aantonen
‘Klanten willen de investering niet doen’ is de veelgehoorde klacht van groene bouwers en beplanters. De zaal weet er wel raad mee. Maak duidelijk wat mensen nodig hebben om hun werk beter te doen. Denk in cijfers en winst, toon aan met resultaten en ga in je contracten een resultaatverplichting aan. Wees kien op subsidies en trek die in je offertes af van het totaal om je klant te verleiden.
Groen thuis loopt al steeds beter
Hoe krijgen we consumenten enthousiaster? Grappig genoeg zijn de consumenten op dit moment al erg enthousiast. Zelfs al inclusief de gezondheidsargumenten. Hoe krijgen we die trend naar de werkvloer en bij meer consumentengroepen? Betrek de jeugd, dan wennen kinderen er al jong aan dat groen goed, gezond en normaal is. En zorg dat er goedkope groene wanden komen. Een groene wand kopen bij de Intratuin? Moet kunnen.
Multidisciplinair samenwerken
Met zoveel professionals uit verschillende disciplines bij elkaar wordt ook duidelijk dat samenwerken in het groene bouwen loont. “Ga samenwerken buiten je eigen sector”, stelt Djelko van Es. “Waarom werken jullie niet samen met installateurs? Als planten luchtkwaliteit bevorderen, helpt hen dat ook om hun product te verrijken. Denk en/en in plaats van of/of.” Raimond De Hullu voegt toe dat je moet samenwerken om zichtbaar te worden. Een andere deelnemer stelt: “Je moet de architecten meekrijgen, want die hebben invloed op de opdrachtgever.” Enkele architecten delen dit niet helemaal. Zij zeggen dat de opdrachtgever de centrale persoon is. “De architect moet luisteren of de opdrachtgever groen denkt, want daar zie je het ook fout gaan. Peter Goossens is onderzoeker bij het Proefstation voor Sierteelt in België: “Mijn onderzoek naar groenwandsystemen slaat een brug tussen groenvoorziener en architect en opdrachtgever.”
Kenniscentrum noodzaak voor innovatie
Projectontwikkelaars willen wel groen bouwen, maar ze zien groen nog te veel als decoratie in plaats van als een onderdeel dat winst oplevert. Kennis delen hierover versnelt processen. Kennis delen is een voorwaarde voor groei en innovatie. Ook in het technisch onderwijs moet groen bouwen een plek krijgen. Daan Bruggink stelt: “Studenten weten al wat duurzaam is en ze denken al in de eco-society, maar weten nog te weinig van natuurlijke systemen.”
Rol overheid
Buildin’Green vond plaats in Park 20|20, in de gemeente Haarlemmermeer. Een gebied onder de rook van Schiphol en op de grens van het Groene Hart, waar gemeenten en provincie met maatschappelijke partners zoeken naar duurzame oplossingen in nieuw- en verbouw en hun inwoners bewuster willen maken van de waarde van groen.
Wethouder John Nederstigt van Duurzame Economische Ontwikkeling, Innovatie en Onderwijs zet zich sinds zijn aantreden in 2010 in om de lokale economie duurzamer te maken en een betere werk- en leefomgeving te creëren. Ook is er op lokaal niveau een verantwoordelijkheid én zijn er kansen om klimaatverandering aan te pakken. Voor Haarlemmermeer betekent dat meer groen in de buitenruimte om de balans te herstellen in een gebied met veel CO2-emissie. Park 20|20 is een inspirerend voorbeeld en Schiphol gaat ook al naar meer groen. Maar ook in kleinere projecten kan de gemeente invloed uitoefenen, zoals de groene wanden in vijftien scholen laten zien. “De beste manier om mensen van het groen te overtuigen, is door ze het echt te laten zien en ervaren. Testresultaten op papier werken niet.”
Park 20I20
Provincie verbindt
Karin van Hoof is beleidsadviseur bij de provincie Noord-Holland. “De provincie speelt een initiërende, informerende, signalerende en verbindende rol in het groene bouwen, maar ook in de ruimtelijke ordening. Ik ben bij de provincie Noord-Holland betrokken bij Groen Kapitaal, waarmee we de biodiversiteit buiten de natuurgebieden willen bevorderen en de kennis over de maatschappelijke en economische waarde van groen vergroten. De provincie zoekt nog haar plek en taak in dit beleidsterrein. We initiëren onder andere Kenniscafés om het gesprek aan te gaan met vertegenwoordigers van andere sectoren. We geven op het gebied van duurzaam bouwen ook zelf het goede voorbeeld: het energielabel van G naar A+ van het duurzaam verbouwde Provinciehuis met sedumdak en iets recenter het duurzame Huis van Hilde in Castricum, het provinciaal archeologisch depot.”
Internationale aanpak
Rob Franken van Van der Tol onderstreept het belang van diversiteit onder de aanwezigen: “Goed en verrassend dat er verschillende disciplines zijn. Iedereen is geïnteresseerd en heeft dit hoog op de agenda. Een teken dat het onderwerp leeft! De vakvereniging moet groen bouwen op macroniveau uitdragen, dat is effectiever dan mensen individueel op microniveau te overtuigen.” De Zwitserse tuinarchitect Gerhard Zemp vindt het interessant om de andere deelnemers te ontmoeten en bij te praten. “Zwitserland heeft geen vereniging voor interieurbeplanters en we staan voor dezelfde uitdagingen. Het is aan ons allen om de markt te bewerken en het publiek te informeren.” Voormalig EILO-voorzitter Robert van Aerts wil groen op Europees niveau insteken: “Willen we binnengroen goed agenderen als bijdrage aan gezond werken en goede arbeidsomstandigheden, dan moeten we lobbyen in Brussel. Dat is de kantoormeubelbranche al wel gelukt. Gebrek aan aandacht voor interieurbeplanting is vooral een communicatieprobleem.”